Page 10 - Γραμματική-Λεξικό

Ημέρες της εβδομάδας Joûe di stimêne

Δευτέρα Lun Παρασκευή Vînire
Sêmbite
Τρίτη Marts Σάββατο Dumênike

Τετάρτη Nyêrkoure Κυριακή

Πέμπτη Jyôi

Μήνες Mesy

Ιανουάριος Winârou Μάιος Mâiou Σεπτέμβριος Wyismitsyoûnou
Ιούνιος Kirisiârou Οκτώβριος Soumêtrou
Φεβρουάριος Sykoûrtou Ιούλιος Kourîgou Νοέμβριος Broumârou
Αύγουστος Âgoustou Δεκέμβριος Ntrêou
Μάρτιος Mârtsou

Απρίλιος Aprîrou

Εποχές Vâhti Premviâra Φθινόπωρο Tômna
Άνοιξη Viâra Χειμώνας Wyâra
Καλοκαίρι

ΕΠΙΘΕΤΑ

Τα επίθετα - όπως και τα ουσιαστικά - έχουν δύο γένη. Ο σχηματισμός τους είναι απλός. Προσθέτουμε
στο αρσενικό –e και σχηματίζουμε το θηλυκό. π.χ. mousyat mousyâte (όμορφος όμορφη).
amar, amâre (πικρός, πικρή).
Αποτελούν εξαίρεση τα παρακάτω:
nôou, nâou (καινούργιος, καινούργια)
grêou, grâou (βαρύς, βαριά)

Οι κανόνες κλίσης είναι ίδιοι με των ουσιαστικών και σχηματίζουν τα παραθετικά τους περιφραστικά. π.χ.
mousyat = όμορφος
kâma mousyat = πιο όμορφος
kâma mousyat di touts = πιο όμορφος απ’ όλους.

ΡΗΜΑΤΑ

Στη βλάχικη γλώσσα το ρήμα μπορεί να συναντηθεί σε τρεις καταστάσεις. Στο παρόν, στο παρελθόν και
στο μέλλον. Η διάρκεια και το στιγμιαίο στο μέλλον δηλώνονται με τη χρήση επιρρημάτων.
Η κλίση στους παρελθοντικούς χρόνους πραγματοποιείται με την αλλαγή της κατάληξης, ενώ στον μελλο-
ντικό με τη χρήση του ous (θα) και του παροντικού χρόνου.

Α’ κατηγορία.

Παράδειγμα κλίσης: adoukyest=καταλαβαίνω

Ενεστώτας Παρατατικός Αόριστος Μέλλον

Ενικός αριθμός ous adouky-est
ous adouky-esyt
mîni adouky-est adouky-am adouky-îi ous adouky-êsyti

tîni adouky-esyt adouky-asy adouky-isy ous adouk-im
adouky-a adouky-i ous adouk-its
el(ia) adouky-e’syti ous adouky-êste

Πληθυντικός αριθμός

nôi adouk-im adouk-am adouk-im

vôi adouk-its adouky-ats adouky-it

êly (êli) adouky-est adouky-âre adouky-îre

Προστακτική Πληθυντικός αριθμός
Ενικός αριθμός adouk-its

adouky-a
Μετοχή: adoukit, adoukîte

Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν όλα τα ρήματα που καταλήγουν σε –est.